Çoğunlukla kış ve sonbahar aylarında görülen mevsimsel depresyon bazen yaz aylarında da ortaya çıkabiliyor. Prof. Dr. Işıl Gözcegöz, mevsimsel depresyonun nedenlerinize etkili başa çıkma yöntemlerini bizlerle paylaştı.
Major depresif bozukluk olarak tanımlanan ‘’mevsimsel depresyon’’ değişen mevsimle birlikte ortaya çıkan depresif belirtileri içermektedir.
Prof. Dr. Işıl Gözcegöz kış depresyonun sebebini güneş ışığı eksikliği olarak, yaz depresyonunun ise uyku uyanıklık döngüsü bozukluğundan olduğunu açıkladı. Mevsimsel depresyon yaşanılan bölge ile de ilişkili olabilir. Sıcak iklime sahip yerlerde yaz tipi depresyon yaygınlık gösterirken, soğuk iklime sahip yerlerde kış tipi depresyon görülme sıklığı çok daha fazladır.
Hollanda’da bir araştırma kış tipi depresyonun görülme oranının %3 yaz tipi depresyonun görülme oranının %0.01, Tayland’da ise yaz tipi depresyonun görülme oranını %6 civarında iken kış tipi depresyonun %1 civarında olduğunu ortaya koymuştur.
Mevsimsel depresyonun ortak belirtlileri; günün büyük kısmında depresif duygu durumu, geçmişte zevk alınan aktivitelerin zevk vermemesi, ilgi kaybı, düşük enerji, halsizlik, umutsuzluk, değersizlik hissi, konsantre olmakta güçlük çekme, ölüm veya intihar düşünceleridir.
Kış tipi depresyonda:
- Aşırı uyku
- Aşırı yemek
- Sosyal geri çekilme
Yaz tipi depresyonda:
- Uykusuzluk
- İştahsızlık, kilo kaybı
- Çabuk sinirlenme, öfke, ajitasyon
- Huzursuzluk, anksiyete
Tabii ki bu mevsimsel depresif bozuklukların tanısı olduğu gibi başa çıkma yöntemleri de mevcut.
Kış tipi depresyonla başa çıkma yöntemleri
Prof. Dr. Gözcegöz kış aylarında depresyonu azaltmak için gün ışığının önemini vurguladı. ‘’Ne kadar gün ışığı alırsanız o kadar iyidir. Doğal ışığa çıkmak ve yaptığınız aktiviteleri gün içinde yapmaya çalışmak depresif belirtilerinizi azaltır. Özellikle gün ışığıyla direkt temas önemlidir. Bu nedenle gün içinde yürüyüş veya imkanınız yoksa çalıştığınız ortamda gün ışığıyla temas etmek iyi gelecektir.
Evde bulunan ampulleri de daha parlak olanlarıyla değiştirmenin faydalı olabileceğini bizlerle paylaşan Gözcegöz ışık terapisinin de öneminden bahsetti.
Yaz tipi depresyonla başa çıkma yöntemleri
Mümkünse loş ve karanlık ortamlarda bulunmak, uyku döngüsüne dikkat etmek bunu için ise odada karartma perdeleri kullanmak gibi yöntemlerin yaz depresyonunda bir parça tedavi rolü üstlenmesi beklenebilir. Serin ve klimalı yerlerde bulunmak yaz depresyonu için tetikleyici olan sıcak hava etmenini de ortadan kaldırabilir.
Eğer tüm bu önlemlere rağmen depresif ruh hali devam ediyor ve intihar düşünceleri akıla geliyorsa vakit kaybetmeden bir psikiyatri uzmanıyla görüşülmelidir.
https://www.saglikhabergazetesi.com/mevsimsel-depresyon-ile-etkili-basa-cikma-yontemleri/
